Ĺťycie jest chwilÄ , a ĹmierÄ wiecznoĹciÄ ...
RĘKOPIS ZNALEZIONY W SARAGOSSIE (1964)
Film fabularny
Produkcja: Polska
Rok produkcji: 1964
Premiera: 1965. 02. 09
Gatunek: Film kostiumowy, Film poetycki, Film fantastyczny
Dane techniczne: Czarno-biały. 4960 m. 177 min (cz. 1 - 98 min, cz. 2 - 78 min.).
Plenery: Wrocław, zamek w Olsztynie k. Częstochowy.
OPIS:
Stylowa komedia kostiumowa, awanturniczy film "płaszcza i szpady", fantastyczna baśń z duchami, wisielcami, opętanymi księżniczkami - tak określano ten niezwykły film. Jego literackim pierwowzorem jest powieść osiemnastowiecznego poety, uczonego, filozofa, żołnierza, podróżnika i fantasty Jana Potockiego. Pochodził z magnackiej rodziny, otrzymał niezwykle staranne wykształcenie - studiował w Szwajcarii, Paryżu, Niemczech, interesował się geografią, matematyką, historią, a jego największą pasją była archeologia i podróże. Zwiedził Turcję, Egipt, Afrykę Północną, Kaukaz, Chiny, całą niemal Europę Zachodnią. Brał udział w pracach Sejmu Czteroletniego, opracował projekt reformy oświaty. Zmarł w sposób równie oryginalny, jak oryginalne było jego życie i jego dzieło - strzelił do siebie srebrną kulką odkręconą przy śniadaniu z cukiernicy. "Rękopis znaleziony w Saragossie" - jedno z najświetniejszych dzieł europejskiego Oświecenia - po raz pierwszy wydany został w roku 1813 po francusku i przez długie lata był w Polsce nie znany. Na język polski przełożony został dopiero 34 lata później. A i do dziś dzieło Potockiego znane jest bardziej na Zachodzie Europy niż w Polsce. "Cudowność <> na tym polega, że swą cudownie atrakcyjną formą służy treściom ważkim. To jest po prostu szkoła życia, przekrój społeczeństwa - aktualny w XVIII wieku - i dziś. Bohater ma zacząć myśleć i gra toczy się o to, jak będzie myślał. Wszystko ma dwie interpretacje: mistyczna, magiczna filozofia Kabalisty ściera się z humanistycznym racjonalizmem Matematyka. Wybierać musi nie tylko van Worden, wybiera widz" - mówił reżyser Wojciech Has. Młody kapitan gwardii króla Hiszpanii, Alfons van Worden, podróżuje samotnie przez dzikie góry Sierra Morena. W czasie noclegu w ponurej gospodzie poznaje dwie maurytańskie księżniczki, które oznajmiają mu, że jako potomek potężnego rodu Gomelezów wybrany został do wielkich zadań. Przedtem musi jednak dowieść swej odwagi, prawości i honoru. Alfons staje się ośrodkiem niesamowitych wydarzeń, dręczą go opętani, wisielcy, prześladuje inkwizycja. W końcu trafia na zamek tajemniczego Kabalisty i przez wiele dni wysłuchuje jego dziwnych, wieloznacznych opowieści o jeszcze dziwniejszych zdarzeniach tego świata. Plenery "Rękopisu" zrealizowano w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, a w parku Morskie Oko we Wrocławiu wybudowano ogromne dekoracje do scen madryckich - plac Słońca, winiarnie, kościół, gospodę, które przez całą jesień ściągały niezliczone wycieczki. W filmie oprócz dziesiątków aktorów i statystów udział wzięło wiele egzotycznych zwierząt. Tresowany sęp przyjechał specjalnie z Hamburga, czterometrowy pyton z warszawskiego zoo, a cztery muły z Krakowa.
EKIPA:
Reżyseria: Wojciech Jerzy Has
Współpraca reżyserska: Andrzej Jerzy Piotrowski, Barbara Sass-Zdort, Halina Garus
Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski
Zdjęcia: Mieczysław Jahoda
Operator kamery: Zbigniew Hartwig
Współpraca operatorska: Tadeusz Jakuczyn
Asystent operatora obrazu: Stanisław Mularczyk
Oświetlenie: Mieczysław Sitarz
Scenografia: Jerzy Skarżyński, Tadeusz Myszorek
Współpraca scenograficzna: Tadeusz Kosarewicz, Tatiana Manżett
Dekoracja wnętrz: Leonard Mokicz
Współpraca dekoratorska: Michał Ronikier
Malarstwo: Jerzy Skarżyński
Plastyczne formy specjalne: PWSSP (Wrocław)
Kostiumy: Lidia Skarżyńska, Jerzy Skarżyński
Współpraca kostiumograficzna: Alicja Ptaszyńska
Wykonanie kostiumów: COPIA Warszawa, Wytwórnia Filmów Fabularnych (Wrocław)
Muzyka: Krzysztof Penderecki
Wykonanie muzyki: Wielka Orkiestra Polskiego Radia (Katowice), Studio Eksperymentalne PR (Warszawa) (muzyka elektroniczna)
Realizacja nagrań: Bohdan Mazurek (muzyka elektroniczna)
Dyrygent: Henryk Czyż
Dźwięk: Bohdan Bieńkowski
Współpraca dźwiękowa: Waldemar Kamizela, F Sławiński
Montaż: Krystyna Komosińska
Współpraca montażowa: Danuta Bonikowska, Krzysztof Osiecki
Charakteryzacja: Zbigniew Dobracki
Współpraca charakteryzatorska: Anna Tańska, Maria Maziarz
Fryzury: Zofia Chęć
Konsultacja: Zdzisław Żygulski (historyczna)
Kierownictwo produkcji: Ryszard Straszewski
Współpraca produkcyjna: Barbara Pec-Ślesicka, Włodzimierz Kaczmarski, Wanda Wojnar
Kierownictwo budowy dekoracji: Albert Kuchnia, Edmund Siekierski
Produkcja: Zespół Filmowy Kamera
Atelier: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Wrocław)
Laboratorium: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
OBSADA:
Zbigniew Cybulski (Worden Alfons van), Iga Cembrzyńska (Emina, księżniczka mauretańska), Elżbieta Czyżewska (zalotna Frasquetta Salero), Gustaw Holoubek (Don Pedro Velasquez, matematyk), Stanisław Igar (Don Gaspar Soarez, ojciec Don Lopeza), Joanna Jędryka (Zibelda, księżniczka mauretańska; w czołówce imię: Stanisława), Janusz Kłosiński (Don Diego Salero, mąż Frasquetty), Bogumił Kobiela (Senor Toledo), Barbara Krafftówna (Camilla de Tormez, macocha Paszeki), Jadwiga Krawczyk (Donna Inez Moro, córka bankiera), Sławomir Lindner (ojciec van Wordena), Krzysztof Litwin (Don Lopez Soarez, syn Don Gaspara), Mirosława Lombardo (Donia Uracca, matka van Wordena), Jan Machulski (hrabia Pena Flor), Zdzisław Maklakiewicz (Don Roque Busqueros, natręt), Leon Niemczyk (Don Avadoro, herszt Cyganów), Franciszek Pieczka (opętany Paszeko), Beata Tyszkiewicz (Donna Rebecca Uzeda, siostra kabalisty), Kazimierz Opaliński (szejk - pustelnik), Adam Pawlikowski (Don Pedro Uzeda, kabalista), Bogdan Baer (gość na ślubie ojca van Wordena), Stefan Bartik (właściciel gospody "Pod Krzyżem Maltańskim"), Ludwik Benoit (ojciec Paszeki), Bogusz Bilewski (Cygan), Bronisław Broński, Zenon Dądajewski, Władysław Dewoyno, Aleksander Fogiel (szlachcic walczący z ojcem van Wordena), Michał Gazda (Aquillar, kawaler maltański), Wiesław Gołas (gitarzysta na ślubie ojca van Wordena), Julian Jabczyński (Towald), Rajmund Jarosz, Jerzy Kaczmarek (Mosquito), Jan Kociniak (sługa Paszeki), Ryszard Kotas (sługa ojca van Wordena), August Kowalczyk (aresztujący van Wordena w imieniu św. Inkwizycji), Wacław Kowalski (sługa Van Wordena ojca), Andrzej Kozak (chłopak w gospodzie), Jarosław Kuszewski, Włodzimierz Kwaskowski, Gustaw Lutkiewicz (kapitan czytający rękopis), Artur Młodnicki (inkwizytor), Irena Orska (Duegna), Józef Pieracki (adwokat rodziny Soarezów), Andrzej Polkowski (Chico, brat Zota), Igor Przegrodzki (żołnierz czytający rękopis), Jerzy Przybylski (bankier Moro, ojciec Donny Inez), Witold Pyrkosz (potępiony Błażej), Pola Raksa (Inezilia, siostra Camilli), Józef Retik, Alicja Sędzińska (Hiszpanka w oberży), Wojciech Skibiński (sługa Van Wordena), Włodzimierz Skoczylas, Bogusław Sochnacki (Senor Zoto), Jerzy Smyk, Stanisław Winczewski, Marian Wiśniowski, Tomasz Zaliwski (Mona, brat Zota), Sławomir Zemło, Barbara Bargiełowska (nie występuje w czołówce), Halina Billing (oberżystka; nie występuje w czołówce), Feliks Chmurkowski (nie występuje w czołówce), Tadeusz Grabowski (nie występuje w czołówce), Andrzej Hrydzewicz (Rodrig; nie występuje w czołówce), Henryk Hunko (chłop w służbie św. Inkwizycji; nie występuje w czołówce), Aleksander Iwaniec (bandyta; nie występuje w czołówce), Zdzisław Kuźniar (członek świty szejka; nie występuje w czołówce), Leopold R. Nowak (złoczyńca; nie występuje w czołówce), Ryszard Ronczewski (sługa szejka Gomelezów; nie występuje w czołówce)
Nagrody filmowe
1965 - Wojciech Jerzy Has Edynburg (MFF)-wyróżnienie
1969 - Wojciech Jerzy Has Sitges (MFF Fantastycznych i Grozy)-medal specjalny
1971 - Wojciech Jerzy Has Nagroda Krytyki Hiszpańskiej
1965 - Wojciech Jerzy Has San Sebastian (MFF)-Złote Pióro (nagroda Klubu Dziennikarzy Zagranicznych)
1965 - Wojciech Jerzy Has San Sebastian (MFF)-nagroda CIDALC
2006 - Złota Kaczka (przyznawana przez pismo "Film") nagroda "Film 60-lecia"; przyznana z okazji 60-lecia miesięcznika "Film"
Pierwowzory
Pierwowzór: RĘKOPIS ZNALEZIONY W SARAGOSSIE
Gatunek: Powieść
Autor pierwowzoru: Jan Potocki
AVI File Details
========================================
Name.........: 1964.Rękopis znaleziony w Saragossie.CD1.avi
Filesize.....: 698 MB (or 715,490 KB or 732,661,760 bytes)
Runtime......: 01:27:58 (131,814 fr)
Video Codec..: XviD
Video Bitrate: 912 kb/s
Audio Codec..: ac3 (0x2000) Dolby Laboratories, Inc
Audio Bitrate: 192 kb/s, monophonic CBR
Frame Size...: 544x272 (2.00:1)